Parametry wydalania leków

Drogi jakimi leki wydalane sa w ustroju zależą w dużej mierze od ich właściwości fizykochemicznych takich jak: rozpuszczalność w wodzie, ale też szybkości przepływu krwi przez nerki czy klirensu nerkowego.
drogi wydalania• nerki
• drogi żółciowe
• jelita
• układ oddechowy
• skóra
• gruczoły mleczne (mleko)
• ślina
Jeden związek może być wydalany z organizmu kilkoma drogami, a droga wydalania zależy od właściwości fizykochemicznych leku.
kinetyka pierwszego rzęduZmiana ilości leku w osoczu maleje wykładniczo w jednostce czasu. Proces eliminacji nie ulega wysyceniu, stopień eliminacji jest proporcjonalny do stężenia leku w osoczu. Ilość leku eliminowanego w jednostce czasu zmniejsza się wraz ze zmniejszaniem jego stężenia we krwi.Istotne parametry:
– okres półtrwania
– stała szybkość eliminacji
kinetyka zerowego rzęduZachodzi w przypadku, gdy enzymy ulegną wysyceniu, np. po podaniu dużych dawek leku. W takim przypadku stężenie leku w osoczu maleje liniowo. 
narządowy współczynnik oczyszczania (klirens)Hipotetyczna objętość krwi, oczyszczona całkowicie z leku w jednostce czasu przez dany narząd
CL=QE; E=(Ca-Cv)/Ca
Q – przepływ krwi przez narząd; E – współczynnik ekstrakcji; Ca – stężenie leku we krwi tętniczej; Cv – stężenie leku we krwi żylnej.
całkowity współczynnik oczyszczania (klirens)Określa ilościowo szybkość procesu eliminacji. Przeważnie jest sumą współczynników oczyszczania nerkowego (R), wątrobowego (L) oraz pozostałych (X).
CL=Clg + ClL + Clx
Jeżeli lek jest eliminowany przez jeden narząd, wówczas
CL=Clg
Klirens nerkowyOdpowiada objętości osocza, zawierającego daną ilość niezmienionego leku, która jest oczyszczana przez nerki w jednostce czasu
ClR + Cm  Vm/ C0
U osoby zdrowej klirens kreatyniny (CLk)wynosi ok.120 ml/min. Jeżeli:
CLR = CLK– lek jest eliminowany przez nerki na drodze filtracji (np. digoksyna, aminoglikozydy)
CLR > CLK – zachodzi dodatkowo wydzielanie kanalikowe
CLR < CLK – dodatkowe wchłanianie zwrotne
Najważniejsze parametry wpływające na proces wydalania leków

Piśmiennictwo:
  1. Bujak – Giżycka, B., Gębska, A., Jakubowski A., Jawień J., Lorkowski, B., Marcinkiewicz, E., Olszanecki, R., Wołkow, P., Woroń, J., Farmakologia po prostu (2009). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Data ostatniej aktualizacji: 6 miesięcy temu
Opracowanie: Dorota Szmit, dr n. farm. Karolina Matyjaszczyk-Gwarda
Powered By MemberPress WooCommerce Plus Integration

Zaloguj się

Nie masz konta? Wykup dostęp

Zgłoś problem/uwagę/błąd

Wypowiedz się na temat wpisu "Parametry wydalania leków"

Tylko zalogowani użytkownicy mogą zgłaszać uwagi.